ਵਲੈਤ ਦਾ ਨਾਮਵਰ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਵਲਕਾਰ ਸ਼ਿਵਚਰਨ ਜੱਗੀ ਕੁੱਸਾ.......... ਹਰਮੀਤ ਸਿੰਘ ਅਟਵਾਲ
ਧਨੁ ਲੇਖਾਰੀ ਨਾਨਕਾ...
ਆਪਣੀ ਪੁਸਤਕ 'ਚਾਰ ਵਰ੍ਹੇ' ਦੇ ਪੰਨਾ ਨੰ: 59 ਉੱਪਰ ਉੱਘੇ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਧੀਰ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਲੇਖਕ ਹੋਣ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਸ਼ਰਤ ਪ੍ਰਤਿਭਾਸ਼ਾਲੀ ਹੋਣਾ ਹੈ, ਦੂਜੀ ਕਰੜੀ ਸਾਧਨਾ। ਲਿਖਣਾ ਸ਼ੁਗਲ ਮੇਲਾ ਨਹੀਂ, ਖਾਲਾ ਜੀ ਦਾ ਵਾੜਾ ਨਹੀਂ, ਤਪੱਸਿਆ ਹੈ, ਭਗਤੀ ਹੈ, ਜੀਵਨ ਦਾ ਸਮਰਪਣ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਬੜੇ ਠਰੰਮੇ ਦੀ ਤੇ ਬੜੀ ਧੀਰਜ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਤੇ ਇਕ ਅਥਾਹ ਲਗਨ ਦੀ ਵੀ। ਧੀਰ ਸਾਹਿਬ ਵੱਲੋਂ ਚੰਗੇ ਲੇਖਕ ਹੋਣ ਦੇ ਦੱਸੇ ਇਹ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਗੁਣ ਸਾਡੇ ਵਲੈਤ 'ਚ ਵੱਸਦੇ ਨਾਮਵਰ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਵਲਕਾਰ ਸ਼ਿਵਚਰਨ ਜੱਗੀ ਕੁੱਸਾ ਵਿਚ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਉਸ ਦੇ ਨਾਵਲਾਂ ਦਾ ਇਕਾਗਰਚਿਤ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਉਪਰੰਤ ਸਹਿਜੇ ਹੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਸ਼ਿਵਚਰਨ ਜੱਗੀ ਕੁੱਸਾ ਦਾ ਜਨਮ 1 ਅਕਤੂਬਰ 1965 ਈਸਵੀ ਨੂੰ ਪਿਤਾ ਪੰਡਿਤ ਬਰਮਾਨੰਦ ਜੀ ਤੇ ਮਾਤਾ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਗੁਰਨਾਮ ਕੌਰ ਜੀ ਦੇ ਘਰ ਪਿੰਡ ਕੁੱਸਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮੋਗਾ ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ। ਜੱਗੀ ਦੀ ਵਿਦਿਅਕ ਯੋਗਤਾ ਮੈਟ੍ਰਿਕ (ਪੰਜਾਬ) ਤੇ ਚਾਰ ਸਾਲ ਆਈ। ਐਫ। ਕੇ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਸਟਰੀਆ (ਯੂਰਪ) ਦੀ ਹੈ। ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਵਿਚਰ ਰਿਹਾ ਸਾਡਾ ਇਹ ਨਾਵਲਕਾਰ ਬੜੇ ਅਮੀਰ ਅਨੁਭਵ ਨਾਲ ਲੈਸ ਹੈ। ਅੱਜਕਲ੍ਹ ਉਸ ਦਾ ਵਾਸਾ ਲੰਦਨ ਵਿਚ ਹੈ।
ਆਪਣੀ ਪੁਸਤਕ 'ਚਾਰ ਵਰ੍ਹੇ' ਦੇ ਪੰਨਾ ਨੰ: 59 ਉੱਪਰ ਉੱਘੇ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਧੀਰ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਲੇਖਕ ਹੋਣ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਸ਼ਰਤ ਪ੍ਰਤਿਭਾਸ਼ਾਲੀ ਹੋਣਾ ਹੈ, ਦੂਜੀ ਕਰੜੀ ਸਾਧਨਾ। ਲਿਖਣਾ ਸ਼ੁਗਲ ਮੇਲਾ ਨਹੀਂ, ਖਾਲਾ ਜੀ ਦਾ ਵਾੜਾ ਨਹੀਂ, ਤਪੱਸਿਆ ਹੈ, ਭਗਤੀ ਹੈ, ਜੀਵਨ ਦਾ ਸਮਰਪਣ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਬੜੇ ਠਰੰਮੇ ਦੀ ਤੇ ਬੜੀ ਧੀਰਜ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਤੇ ਇਕ ਅਥਾਹ ਲਗਨ ਦੀ ਵੀ। ਧੀਰ ਸਾਹਿਬ ਵੱਲੋਂ ਚੰਗੇ ਲੇਖਕ ਹੋਣ ਦੇ ਦੱਸੇ ਇਹ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਗੁਣ ਸਾਡੇ ਵਲੈਤ 'ਚ ਵੱਸਦੇ ਨਾਮਵਰ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਵਲਕਾਰ ਸ਼ਿਵਚਰਨ ਜੱਗੀ ਕੁੱਸਾ ਵਿਚ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਉਸ ਦੇ ਨਾਵਲਾਂ ਦਾ ਇਕਾਗਰਚਿਤ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਉਪਰੰਤ ਸਹਿਜੇ ਹੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਸ਼ਿਵਚਰਨ ਜੱਗੀ ਕੁੱਸਾ ਦਾ ਜਨਮ 1 ਅਕਤੂਬਰ 1965 ਈਸਵੀ ਨੂੰ ਪਿਤਾ ਪੰਡਿਤ ਬਰਮਾਨੰਦ ਜੀ ਤੇ ਮਾਤਾ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਗੁਰਨਾਮ ਕੌਰ ਜੀ ਦੇ ਘਰ ਪਿੰਡ ਕੁੱਸਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮੋਗਾ ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ। ਜੱਗੀ ਦੀ ਵਿਦਿਅਕ ਯੋਗਤਾ ਮੈਟ੍ਰਿਕ (ਪੰਜਾਬ) ਤੇ ਚਾਰ ਸਾਲ ਆਈ। ਐਫ। ਕੇ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਸਟਰੀਆ (ਯੂਰਪ) ਦੀ ਹੈ। ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਵਿਚਰ ਰਿਹਾ ਸਾਡਾ ਇਹ ਨਾਵਲਕਾਰ ਬੜੇ ਅਮੀਰ ਅਨੁਭਵ ਨਾਲ ਲੈਸ ਹੈ। ਅੱਜਕਲ੍ਹ ਉਸ ਦਾ ਵਾਸਾ ਲੰਦਨ ਵਿਚ ਹੈ।
ਹੋਰ ਪੜੋ...
ਵੰਨਗੀ :
ਲੇਖ਼
ਕੋਈ ਸ਼ਿਕਵਾ ਨਹੀਂ
ਕਿਸਮਤ ਦੀ ਲਕੀਰ ਨਹੀਂ ਧੋਤੀ ਜਾਂਦੀ
ਤੇਰੇ 'ਤੇ ਕੋਈ ਸ਼ਿਕਵਾ ਨਹੀਂ…
ਤਕਦੀਰ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਮੇਟੀ ਜਾਂਦੀ
ਤੇਰੇ 'ਤੇ ਕੋਈ ਸ਼ਿਕਵਾ ਨਹੀਂ…
ਸ਼ਿਕਵਾ ਹੈ ਤਾਂ,
ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੇ ਖ਼ੁਦਾ ਉਪਰ,
ਬੱਸ ਇੱਕ ਮੌਤ ਨਹੀਂ ਆਂਦੀ,
ਹੋਰ ਕੋਈ ਸ਼ਿਕਵਾ ਨਹੀਂ…
ਹੋਈ ਜਾਣਦੇ ਲਹੂ-ਲੁਹਾਣ ਮੇਰੀ ਆਤਮਾਂ ਨੂੰ
ਹੋਰ ਪੜੋ...
ਤੇਰੇ 'ਤੇ ਕੋਈ ਸ਼ਿਕਵਾ ਨਹੀਂ…
ਤਕਦੀਰ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਮੇਟੀ ਜਾਂਦੀ
ਤੇਰੇ 'ਤੇ ਕੋਈ ਸ਼ਿਕਵਾ ਨਹੀਂ…
ਸ਼ਿਕਵਾ ਹੈ ਤਾਂ,
ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੇ ਖ਼ੁਦਾ ਉਪਰ,
ਬੱਸ ਇੱਕ ਮੌਤ ਨਹੀਂ ਆਂਦੀ,
ਹੋਰ ਕੋਈ ਸ਼ਿਕਵਾ ਨਹੀਂ…
ਹੋਈ ਜਾਣਦੇ ਲਹੂ-ਲੁਹਾਣ ਮੇਰੀ ਆਤਮਾਂ ਨੂੰ
ਹੋਰ ਪੜੋ...
ਵੰਨਗੀ :
ਨਜ਼ਮ/ਕਵਿਤਾ
ਮੁਕਤੀ
ਆਪਣੇ ਆਪਣੇ ਨਹੀਂ ਬਣੇ
ਤੇ ਬਿਗਾਨੇ ਬਿਗਾਨੇ ਹੀ ਰਹੇ
ਦੱਸ ਰੱਬਾ,
ਤੇਰੀ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਕਿਹੜੀ ਸਿਫ਼ਤ ਕਰਾਂ?
ਜਦ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਖ਼ੁਸ਼ੀਆਂ ਦਾ ਰਾਹ,
ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ
ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਦਾ ਰਸਤਾ ਹੀ ਦਿਖਾ ਦਿੱਤਾ!
ਦਿਖਾਈਆਂ ਮੁਰਦਿਆਂ ਦੀਆਂ ਖੋਪੜੀਆਂ,
ਤੇ ਨੱਚਦੇ ਮੁਰਦੇ!
ਮੁਰਦਿਆਂ 'ਚ ਕੀ ਭਾਵਨਾਂ ਹੋਣੀਂ ਸੀ?
ਉਹ ਤਾਂ ਆਪ
'ਮੁਕਤੀ-ਮੁਕਤੀ' ਪੁਕਾਰੀ ਜਾਂਦੇ ਸੀ
ਮੈਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ!
……………………।
****
ਹੋਰ ਪੜੋ...
ਤੇ ਬਿਗਾਨੇ ਬਿਗਾਨੇ ਹੀ ਰਹੇ
ਦੱਸ ਰੱਬਾ,
ਤੇਰੀ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਕਿਹੜੀ ਸਿਫ਼ਤ ਕਰਾਂ?
ਜਦ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਖ਼ੁਸ਼ੀਆਂ ਦਾ ਰਾਹ,
ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ
ਸ਼ਮਸ਼ਾਨਘਾਟ ਦਾ ਰਸਤਾ ਹੀ ਦਿਖਾ ਦਿੱਤਾ!
ਦਿਖਾਈਆਂ ਮੁਰਦਿਆਂ ਦੀਆਂ ਖੋਪੜੀਆਂ,
ਤੇ ਨੱਚਦੇ ਮੁਰਦੇ!
ਮੁਰਦਿਆਂ 'ਚ ਕੀ ਭਾਵਨਾਂ ਹੋਣੀਂ ਸੀ?
ਉਹ ਤਾਂ ਆਪ
'ਮੁਕਤੀ-ਮੁਕਤੀ' ਪੁਕਾਰੀ ਜਾਂਦੇ ਸੀ
ਮੈਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ!
……………………।
****
ਹੋਰ ਪੜੋ...
ਵੰਨਗੀ :
ਨਜ਼ਮ/ਕਵਿਤਾ